Bạn có biết, kỹ thuật đóng gáy sách đóng vai trò vô cùng quan trọng quyết định chất lượng của một sản phẩm in ấn. Một cuốn sách, một cuốn tạp chí hay một cuốn catalogue, brochure… có thực sự “nổi bật” hay không, đôi khi nằm ở chính phần bìa và kỹ thuật đóng gáy cho phần bìa đó. Nếu đóng gáy không chắc chắn, sách sẽ dễ bị bung sút sau một thời gian sử dụng, gây ảnh hưởng đến độ bền và tuổi thọ của nó. Với những loại sách có tần suất sử dụng cao như sách giáo khoa, catalogue thì độ bền của gáy là yếu tố “sống còn”. Hãy cùng Giấy Lan Vi tìm hiểu về các kỹ thuật đóng gáy nhé!
- ĐÓNG GÁY KIM (Saddle Stitching)
Là kỹ thuật đóng cuốn trong đó các tờ giấy đã được gấp đôi sẽ được xếp chồng lên nhau và cố định bằng ghim (kim bấm) dọc theo nếp gấp (gáy).
Đây là phương pháp hiệu quả về chi phí và mang lại vẻ ngoài chuyên nghiệp cho các ấn phẩm mỏng như sách nhỏ (booklet), tạp chí hoặc brochure. Đối với các ấn phẩm có độ dày cao, kỹ thuật đóng gáy kim không phải giải pháp hiệu quả.
- ĐÓNG GÁY KEO NHIỆT (Perfect Binding)
Các trang giấy được tập hợp lại thành từng xấp, gáy được mài nhám và phủ một lớp keo nhiệt đặc biệt. Bìa sách sau đó được dán chặt vào phần gáy đã có keo.
Đóng gáy keo nhiệt tạo ra vẻ ngoài phẳng, gọn gàng và chuyên nghiệp như sách bìa mềm thông thường. Phổ biến cho tiểu thuyết, sách ảnh dày, catalogue sản phẩm…
Tuy nhiên, điểm hạn chế của phương pháp đóng gáy này là không thể mở phẳng hoàn toàn như đóng gáy kim.
- ĐÓNG GÁY BÌA CỨNG (Case Binding/ Hardcover Binding)
Đây là phương pháp đóng sách bền và cao cấp nhất. Ruột sách thường được khâu chỉ, sau đó được dán vào một bộ bìa cứng đã được bọc vải, giấy hoặc da.
Đóng gáy kiểu này rất bền, sang trọng, mang lại cảm giác cao cấp. Phổ biến cho sách thư viện, sách giáo khoa cao cấp, sách kỷ niệm, album ảnh nghệ thuật.
- ĐÓNG CUỐN KHÂU CHỈ ĐƠN (Singer Sewn Binding)
Là một phương pháp đóng sách thủ công và truyền thống, sử dụng một sợi chỉ duy nhất (có thể có nhiều màu sắc khác nhau) để khâu xuyên qua các trang giấy đã được gấp lại tại phần gáy. Cách đóng cuốn này có tính thẩm mỹ cao, mang lại vẻ ngoài độc đáo, tinh tế và bay bổng cho ấn phẩm, đặc biệt phù hợp với các dự án sáng tạo. Từ đầu đến cuối chỉ dùng chỉ khâu, không có keo hay ghim bấm cố định, nhưng vẫn rất chắc chắn, tạo ra một liên kết bền vững và an toàn cho các trang sách.
Đây là kiểu đóng sách rất linh hoạt: Đường khâu có thể được thiết kế để hiển thị nổi bật ở bên ngoài hoặc được giấu gọn gàng bên trong, tùy theo ý đồ của người thiết kế.
Vì là đóng sách thủ công, nên phương pháp này tốn không ít công sức của người thợ. Tốn thời gian và chi phí cao là điểm hạn chế của kỹ thuật đóng cuốn này. Ngoài ra, phương pháp này thường chỉ phù hợp với những cuốn sách mỏng, chỉ có một phần (single section).
- ĐÓNG CUỐN KHÂU CHỈ TỪNG CỤM (Section Sewn Binding)
Đúng như tên gọi, đây là phương pháp đóng sách khâu chỉ theo từng cụm (section) riêng biệt dọc theo gáy, sau đó các cụm này được dán keo lại với nhau để tạo ra một cấu trúc chắc chắn.
Kỹ thuật đóng sách này có độ bền cao, phù hợp cho cả tài liệu mỏng và dày.
Đóng gáy sách kiểu khâu chỉ từng cụm còn cho phép cuốn sách có thể mở phẳng hoàn toàn, bất kể số lượng trang nhiều hay ít. Điều này rất hữu ích cho các ấn phẩm cần đọc hoặc xem các trang liền kề nhau như sách nghệ thuật, sách ảnh.
Tuy nhiên, với quy trình phức tạp vì vẫn sử dụng keo để cố định các cụm lại với nhau, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng mở phẳng tuyệt đối so với một số kỹ thuật khâu chỉ hoàn toàn.
- KỸ THUẬT ĐÓNG CUỐN KHÂU CHỈ COPTIC (Coptic Stitch Binding)
Là một phương pháp đóng cuốn tương tự như khâu chỉ từng cụm, nhưng có một điểm khác biệt quan trọng là hoàn toàn không sử dụng keo. Đường khâu sẽ tạo thành một chuỗi liên kết linh hoạt và chắc chắn ở phần gáy.
Tương tự như khâu chỉ từng cụm, kỹ thuật đóng cuốn khâu chỉ cho phép tài liệu mở phẳng tuyệt đối, thậm chí còn tốt hơn vì không có lớp keo nào cản trở. Phần gáy sách có độ linh hoạt cao, không bị cứng và không ảnh hưởng đến độ bền của cuốn sách theo thời gian. Đường khâu lộ ra bên ngoài tạo nên vẻ ngoài thẩm mỹ thủ công, cổ điển và rất đặc trưng. Khâu chỉ kiểu này không cần đến keo nhưng vẫn đảm bảo độ bền và tính toàn vẹn của sách.
Đây là một kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi sự tỉ mỉ và tay nghề cao, thường được thực hiện thủ công nên tốn nhiều thời gian. Do tính chất thủ công và độc đáo, chi phí để đóng cuốn theo phương pháp này cũng thường cao hơn so với nhiều kỹ thuật đóng sách khác.
(còn tiếp)